2012-02-20
Brylancja, to pojęcie używane głównie w gemmologii i określa zespół efektów świetlnych obserwowanych w diamentach o szlifie brylantowym.

Na brylancję składają się:
- brylancja zewnętrzna, czyli tzw. blask lub połysk; jest ona rezultatem współdziałania współczynnika załamania światła materiału i jakości uzyskanego poleru tafli obiektu; powstaje w związku z odbiciem światła od powierzchni korony,
- brylancja wewnętrzna, czyli tzw. życie lub jasność; jest ona spowodowana całkowitym wewnętrznym odbiciem światła od fasetek podstawy obiektu; im więcej światła odbije się w podstawie obiektu z nałożonym szlifem fasetkowym, tym jest on żywszy i jaśniejszy i zależy od wielkości tafli, proporcji podstawy oraz symetrii, wielkości obiektu i zależności kątowych pomiędzy fasetkami korony,
- brylancja rozproszona, czyli tzw. ogień lub gra barw; jest wynikiem dyspersji współczynnika załamania światła; zależy od wielkości powierzchni fasetek oraz od kąta rozwarcia korony,
- brylancja scyntylacyjna, czyli krótkotrwałe lśnienie migotliwym blaskiem o zmiennej barwie, obserwowane przy każdym ruchu kamienia; liczność refleksów świetlnych zależy od rodzaju kamienia, liczby, wielkości i symetrii rozmieszczenia fasetek oraz jakości wypolerowania.
Wpływ szlifu brylantowego na brylancję obiektu wynika z jego parametrów, m. in.: średnicy i grubości rondysty, średnicy tafli, wysokości korony, pawilonu, całkowitej, kąta nachylenia głównych faset korony i pawilonu względem płaszczyzny rondysty.
Błędy brylancji wynikają głównie z nieprawidłowej obróbki lub doboru niewłaściwego szlifu, gdy dla zachowania jak największej masy diamentu dobiera się szlif pozbawiający go części efektownych zjawisk optycznych. Do pospolitych błędów brylancji należą:
- efekt „okna”, gdy światło przenika przez diament bez odbicia się od faset podstawy; w badaniu lupowym widoczny jest wyraźnie krąg ciemnych plam w brzeżnej części tafli oglądanej prostopadle od góry z odległości około 25 – 30 cm,
- „wyciek światła”, gdy światło odbite pierwszy raz od faset podstawy nie ulega ponownie odbiciu od faset podstawy, lecz wychodzi przez nie na zewnątrz; podczas obserwacji lupowej widać ciemne plamy w centralnej części tafli oglądanej prostopadle od góry z odległości 25 – 30 cm, a diament sprawia wrażenie pochłaniającego światło.

Aby z diamentu można było wydobyć najkorzystniejsze efekty optyczne, szlif brylantowy musi spełnić określone proporcje. Do tego celu używa się tzw. standardów, czyli praktycznie sprawdzonych wzorców szlifu brylantowego uwzględniających przewidywania i założenia teoretyczne.

powiadom znajomych: